افزایش سن، همواره به دلیل تغییرات روحی و جسمی باعث بروز یکسری عوارض و اختلالات در بدن میشود که معمولا با از دست رفتن کارآیی فرد همراه است. داشتن آگاهی‌های لازم در مورد نحوه بروز و چگونگی درمان آنها، علاوه بر نقش قابل ملاحظه‌ای که در رفع آن ایفا می‌کند، به افراد مسن می‌آموزد که این اختلالات کاملا طبیعی است و هیچ لطمه‌ای به جایگاه آنان در زندگی نمی‌زند.
مهم‌ترین مشکلات سالمندان در این دوره به سیستم گردش خون، گوارش، ادراری و عضلانی و اسکلتی مربوط میشود که در این شماره به مهم‌ترین آنها می‌پردازیم.
● اختلالات گوارش
▪ یبوست: شایع ترین مشکل در سالمندان است که به دلایل متعدد نظیر مصرف ناکافی مایعات، کم تحرکی، مصرف زیادچربی، کاهش قدرت عضله شکمی، استفاده متوالی از مسهل‌ها و ملین‌ها و عوارض برخی داروها بروز می‌کند.
افزایش مصرف فیبر از طریق میوه تازه و سبزیجات خام، نان سبوس دار، آب میوه به ویژه آب آلو، نوشیدن مکرر آب، کاهش مصرف ملین‌ها و داروهای مسکن و چربی در رژیم غذایی روزانه به همراه ورزش‌های سبک روزانه تاثیر ویژه ای در کاهش بروز یبوست خواهد داشت.
▪ خشکی و بوی بد دهان: هر چه سن بالا می‌رود، ترشحات غدد بزاقی کم شده و غشاهای مخاطی خشک می‌شوند. برای رفع این مشکل که اغلب باعث کناره‌گیری سالمند از دیگران میشود، استفاده از مسواک نرم و دهان شویه بسیار مفید است. پرهیز از مصرف غذاهای خشک و نوشیدن مکرر آب طی روز نیز کمک بزرگی به رفع این مشکل خواهد داشت.
● سیستم گودش خون
▪ پرفشاری خون: گرچه این عارضه در تمامی سنین دیده میشود ولی در دوره سالمندی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بهترین راه برای کنترل فشارخون، انجام برنامه ورزشی منظم و برخوردار از رژیم غذایی مناسب و ویژه (کم نمک و کم چرب) است. کنترل ماهیانه وزن، فشارخون، دوری از استرس و قطع استعمال دخانیات از دیگر راه‌های مبارزه با پرفشاری خون به شمار می‌رود.
▪ واریس: مهم‌ترین اختلال پیری که به دنبال از بین رفتن خاصیت ارتجاعی عروق به واسطه ایستادن‌های مکرر و بی تحرکی و انجام ورزش بروز می‌کند. مهم ترین مشخصه واریس درد ناحیه ساق پا است که در بیشتر موارد فرد را از انجام کارهای روزانه و حتی استراحت بازمی دارد.
استفاده از جوراب واریس و ورزش‌های سبک مثل پیاده روی مناسب‌ترین داروی واریس به شمار می‌رود.
● سیستم ادراری
با افزایش سن، عضلات مثانه ضعیف شده و گنجایش آن نیز به مراتب کمتر از سال‌های قبل میشود. به همین دلیل تکرر ادرار و بی اختیاری در سالمندان بیشتر از دیگران دیده میشود. البته در مردان سالمند علاوه بر دلایل فوق، بزرگ شدن پروستات نیز عامل موثری در بی اختیاری و عفونت ادرار است که بایستی سریعا به پزشک مراجعه شود. مهم‌ترین توصیه برای رفع چنین مشکلی، پرهیز از نوشیدن مکرر آب و مایعات به ویژه نوشیدنی‌های کافئین دار و دوری از مصرف غذاهای شور و پرادویه به ویژه در وعده شام است.
● سیستم عضلانی- اسکلتی
درد ناحیه کمر، کتف، خشکی و سفتی مفاصل عدم توانایی در انجام امور حرکتی مهم‌ترین ناراحتی سالمندان است که به دلیل تخریب غضروف مفاصل بروز می‌کند. تغییر وضعیت خوابیدن، استفاده از تشک سفت و انجام ورزش‌های سبک تا حد زیادی از درد کمر و شانه‌ها می‌کاهد. برای کاهش بروز درد، ناحیه پا و مشکلات راه رفتن نیز استفاده از کفش مناسب (یعنی پاشنه کوتاه و کف غیرلغزنده) و عصا بسیار توصیه میشود.
علاوه بر درد عضلانی، شکستگی استخوان ناشی از پوکی استخوان شایع ترین عارضه‌ای است که سالمندان به ویژه زنان را تهدید می‌کند.
پوکی استخوان درمان کلی ندارد ولی با انجام یکسری تغییرات در روش زندگی می‌توان از عوارض حاصل از آن پیشگیری کرد. گنجاندن فراوان غذاهای غنی از کلسیم، کاهش گوشت قرمز، نوشابه‌های قندی که در راس ایجادکنندگان پوکی استخوان قرار دارد، پیاده روی به ویژه در هنگام ظهر برای تامین ویتامین d از جمله راهکارهای مناسب برای کاهش عوارض پوکی استخوان است.گرچه تمامی اختلالات فوق قابل کنترل و درمان هستند ولی اگر از جوانی از یک زندگی سالم برخوردار باشیم، زندگی‌ای که به دور از استرس، هیجانات روحی- روانی، رژیم غذایی نامناسب و بی‌تحرکی باشد، هرگز دچار چنین عوارضی نخواهیم شد.
منبع:ایران ویج
این بیماری ها در پاهایتان نهفته اند!!! 